Zaliczki na podatek dochodowy od przychodu komplementariusza z tytułu udziału
w zyskach spółki komandytowej

Czy po zmianach Polskiego Ładu spółka komandytowa musi pobierać w trakcie roku obrotowego zaliczki na PIT przy wypłacie komplementariuszowi zaliczek na poczet jego udziału w zyskach, jeśli nie jest jeszcze znana kwota zobowiązania podatkowego spółki? Sądy twierdzą, że nie. Skarbówka rozumie przepisy inaczej.

Spółka komandytowa i wypłata zaliczek zysku na rzecz komplementariusza

Polska spółka komandytowa z branży finansowo-usługowej ma jedynego komplementariusza. Na mocy nowelizacji przepisów od 1 maja 2021 r. stała się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Uzyskując przychód z prowadzonej działalności gospodarczej rozdziela go między wspólników, także w postaci zaliczek na poczet zysku. Spółka wystąpiła do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z zapytaniem, czy w obliczu nowych przepisów, przy wypłacie wspomnianych zaliczek na poczet zysku komplementariuszowi będzie zobowiązana do poboru zaliczek na PIT w momencie, gdy nie jest jeszcze znana kwota jej zobowiązania podatkowego z tytułu CIT.

Najpierw ustalenie podatku spółki, dopiero potem komplementariusza

Spółka była przekonana, że w świetle nowych przepisów nie będzie zobligowana do potrącania tych zaliczek. Dlaczego? Po uczynieniu spółek komandytowych podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, w pierwszej kolejności spółka, jako płatnik, powinna obliczyć 19% zryczałtowanego podatku dochodowego, który pomniejszy później o kwotę stanowiącą iloczyn procentowego udziału komplementariusza w zysku spółki i podatku od dochodu tej spółki, obliczonego zgodnie z art. 19 ustawy o CIT, za rok podatkowy, w którym przychód z tytułu udziału w zysku został uzyskany, jednak nie dłużej niż przez 5 kolejnych lat podatkowych, licząc od końca roku podatkowego następującego po roku, w którym zysk został osiągnięty.

Stanowisko spółki poparte linią orzeczniczą sądów

Spółka na wzmocnienie swojego stanowiska przywołała liczne orzeczenia sądów administracyjnych, w tym NSA, który w wyroku z 3 grudnia 2020 r. podkreślił, że do wyliczenia podatku dochodowego należnego od komplementariusza konieczne jest najpierw ustalenie wysokości tego podatku należnego od spółki komandytowo-akcyjnej. Dlatego też, wypłacając swoim komplementariuszom zaliczki na poczet zysku w trakcie roku podatkowego, spółka ta nie ma obowiązku pobierać zryczałtowanego podatku dochodowego (sygn. akt II FSK 2048/18). Analogiczne werdykty zapadły w czterech orzeczeniach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 13 lipca 2021 r., pod sygnaturami akt: I SA/Kr 792/21, I SA/Kr 793/21, I SA/Kr 794/21, I SA/Kr 795/21 oraz WSA w Gdańsku z 10 listopada 2021 r. o sygn. akt I SA/Gd 1126/21. W tym ostatnim wyroku, gdański sąd potwierdził, że taka metoda rozliczeń odpowiada zamiarowi projektodawcy, dążącego do wyeliminowania podwójnego opodatkowania zysku komplementariusza spółki komandytowej. Odnośnie zaliczkowej wypłaty zysku komplementariuszowi, nie został ustanowiony obowiązek pobierania przez spółkę zaliczek na podatek.

Rozumienie przepisów wydawało się więc proste. Skoro celem zmian było objęcie polskich spółek komandytowych podatkiem dochodowym od osób prawnych, co sprawiło, że wypracowany przez spółkę dochód jest opodatkowywany na dwóch poziomach: spółki i osobno jej wspólników w momencie wypłaty zysku, to by móc określić wysokość opodatkowania tych drugich, najpierw należy ustalić dochód spółki. Aby więc spółka jako płatnik mogła pobrać od komplementariusza zaliczkę na PIT z tytułu jego udziału w zyskach spółki, a zysk ten zależny jest od zysku wypracowanego przez spółkę, to najpierw musi poznać dochód i CIT należny od spółki. Potwierdził to w przywołanym wyżej wyroku NSA, stwierdzając, że zobowiązanie podatkowe po stronie komplementariusza powstaje dopiero w chwili, gdy istnieje możliwość obliczenia dochodu spółki komandytowej, a więc dopiero po zakończeniu roku obrotowego.

Organ stwierdził, że stanowisko spółki jest nieprawidłowe

Odmienne stanowisko zaprezentowały organy podatkowe w interpretacji indywidulnej z 16 maja 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. W jego opinii nic nie stoi na przeszkodzie, aby spółka, jako płatnik pobierała podatek według stawki 19% od wypłacanych zaliczek na rzecz komplementariusza z tytułu jego udziału w zysku i to bez pomniejszeń. Przy czym, niejako na pocieszenie, Dyrektor KIS stwierdził: „Brak podstaw do uwzględnienia kwoty pomniejszenia przez płatnika nie oznacza, że podatnik nie będzie miał możliwości skorzystania z omawianego uprawnienia (…) podatnikowi przysługuje prawo do wystąpienia do organu podatkowego z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych pobranym przez płatnika od przychodów z tytułu wypłaconych przez spółkę komandytową zaliczki na poczet wypłaty zysku” (sygn. interpretacji: 0113-KDIPT2-3.4011.176.2022.1.RR, pisownia oryg. – przyp. red.). Jest to jedynie kolejny przykład no to, jak proste przepisy można skomplikować do granic absurdu, wrzucając podatnika w dodatkową procedurę postępowania o stwierdzenie nadpłaty.

Dyrektor KIS odniósł się również do przywołanych przez podatnika wyroków sądów wskazując, że nie ma możliwości zastosowania ich wprost z tego powodu, że nie stanowią one materialnego prawa podatkowego. Stoi to jednak w sprzeczności z ogólną zasadą wydawania interpretacji z art. 14a Ordynacji podatkowej, z której wynika, że minister właściwy ds. finansów publicznych dąży do zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe dokonując ich interpretacji z urzędu lub na wniosek, m.in. przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów. Zasada ta dotyczy wydawania interpretacji ogólnych, ale trudno sobie wyobrazić, aby nie obowiązywała przy wydawaniu interpretacji indywidualnych.

Podsumowanie

Niekorzystna interpretacja organu nie oznacza dla spółki ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy. Przedsiębiorca powołując się na ugruntowaną linię orzeczniczą sądów administracyjnych ma dużą szansę obronić swoje stanowisko przed sądem, zwłaszcza, że celem ustawodawcy było de facto zapobiegnięcie sytuacjom podwójnego opodatkowania zysku komplementariusza spółki komandytowej.

Autor: Robert Nogacki właściciel Kancelarii Prawnej Skarbiec specjalizującej się doradztwie prawnym, podatkowym oraz strategicznym dla przedsiębiorców

Biznes w Polsce

Działalność gospodarczą rozpoczynamy od bezpłatnej rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, którą prowadzi minister właściwy do spraw gospodarki.

Wniosek składa się na specjalnym formularzu, który jest dostępny na stronie internetowej CEIDG.

Wniosek ten musi być opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.
Wniosek można złożyć także w dowolnie wybranym urzędzie gminy osobiście lub listem poleconym (musi być wówczas opatrzony podpisem wnioskodawcy poświadczonym notarialnie). Wpis do CEIDG jest dokonywany najpóźniej następnego dnia roboczego po dniu złożenia wniosku.

Do wniosku należy dołączyć oświadczenie o braku orzeczonych wobec wnioskodawcy zakazów prowadzenia działalności gospodarczej, zakazu wykonywania określonego zawodu i zakazu prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub opieką nad nimi. Należy również dołączyć oświadczenie o posiadaniu tytułu prawnego do każdej nieruchomości, której adres jest wpisywany w CEIDG (przedsiębiorca wpisany do CEIDG jest obowiązany posiadać tytuł prawny do nieruchomości, których adresy podlegają wpisowi) Ww. oświadczenia składane są pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
Wniosek o wpis do CEIDG jest jednocześnie wnioskiem o nadanie numeru REGON (rejestr podmiotów gospodarki narodowej), wnioskiem o nadanie NIP (Numer Identyfikacji Podatkowej) a także złożeniem oświadczenia o wyborze formy opodatkowania.

Jeżeli przedsiębiorca jest płatnikiem składek, do wniosku o wpis do CEIDG może dołączyć zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i/albo do ubezpieczenia zdrowotnego, zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego członków rodziny, a także zmianę danych wskazanych w ww. zgłoszeniach lub zgłoszenie wyrejestrowania z ww. ubezpieczeń.
CEIDG przesyła dane do wskazanego przez przedsiębiorcę urzędu skarbowego, właściwego urzędu statystycznego oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych albo Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Wniosek o wpis do CEIDG nie podlega żadnym opłatom.
Zaświadczeniem o wpisie do CEIDG jest wydruk ze strony internetowej CEIDG.

Organy administracji publicznej nie mogą domagać się od przedsiębiorców okazywania, przekazywania lub załączania do wniosków zaświadczeń o wpisie w CEIDG. Numerem identyfikacyjnym przedsiębiorcy w obrocie gospodarczym jest numer NIP.

Nie wymaga rejestracji drobna działalność zarobkowa osób fizycznych, których przychód nie przekroczy w żadnym miesiącu 50 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia. Informacje na temat takiej działalności można znaleźć w serwisie informacyjno-usługowym dla przedsiębiorcy.

Przedsiębiorcy muszą prowadzić dokumentację rachunkową, w skład której wchodzą: faktury, rachunki, ewidencje. Jedynym wyjątkiem są firmy, które wybiorą kartę podatkową - w ich przypadku taka dokumentacja nie jest potrzebna, ponieważ kwotę podatku na dany rok podatkowy ustala im naczelnik właściwego urzędu skarbowego.

Pozostali przedsiębiorcy mogą prowadzić księgowość w formie:

  • uproszczonej – w podatkowej księdze przychodów i rozchodów lub w ewidencji przychodów przy ryczałcie
  • pełnej – w księgach rachunkowych.

Pamiętaj! Możesz zlecić prowadzić księgowości zewnętrznemu podmiotowi, na przykład biuru rachunkowemu.

Przedsiębiorcy mogą wykorzystywać w działalności gospodarczej rachunek firmowy lub swój rachunek prywatny - musi to jednak być rachunek, który ma tylko jednego posiadacza.

Rachunek bankowy jest tym ważniejszy, że nie każdą transakcję można przeprowadzić gotówką. Zgodnie z przepisami przedsiębiorca nie może dokonywać płatności gotówkowych jeśli:

  • stroną transakcji jest inny przedsiębiorca
  • jednorazowa wartość transakcji przekracza równowartość 15 tys. zł, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności.

Jeśli dokonujesz takich transakcji, musisz mieć rachunek bankowy. Będziesz go też potrzebować żeby opłacać podatku lub składki ZUS – tu wyjątkiem są mikroprzedsiębiorcy (czyli firmy, które co najmniej w jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniały mniej niż 10 pracowników i osiągnęły roczny obrót netto nieprzekraczający 2 milionów euro) – oni mogą opłacać składki ZUS i podatki na poczcie.

Rachunek firmowy (a nie prywatny) będzie ci potrzebny jeśli:

  • jesteś podatnikiem VAT – tylko numery firmowych rachunków bankowych są publikowane w Wykazie podatników VAT, czyli na Białej liście podatników VAT
  • dokonujesz transakcji z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Polskie przepisy przewidują dużą swobodę prowadzenia działalności gospodarczej, co oznacza, że w większości wypadków możesz założyć firmę i prowadzić ją w wybranej przez siebie formie. Przeczytaj, kiedy trzeba spełnić dodatkowe warunki. Sprawdź, czy firmę może otworzyć cudzoziemiec, osoba niepełnoletnia lub emeryt.

  • Swoboda działalności gospodarczej
  • Cudzoziemcy
  • Emeryci
  • Osoby niepełnoletnie

Polskie przepisy przyznają dużą swobodę, jeśli chodzi o prowadzenie działalności gospodarczej. Zgodnie z Ustawą z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach.

Działalność gospodarcza to zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.

W Polsce status przedsiębiorcy może mieć:

  • osoba fizyczna
  • osoba prawna
  • jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą.

Przedsiębiorcami są także wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Pamiętaj! Ograniczenia w możliwości prowadzenia działalności gospodarczej mogą wynikać z wyroku sądu, który może zakazać konkretnej osobie prowadzenia określonej działalności gospodarczej.

W niektórych przypadkach prowadzenie działalności gospodarczej wymaga zgody odpowiedniego organu, czyli koncesji. Dotyczy to wykonywania działalności gospodarczej w dziedzinach mających szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny. Koncesji udziela minister właściwy ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji.

Koncesji potrzebujesz na przykład, jeśli chcesz wytwarzać lub obracać materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.

Ważne! Przyznanie koncesji może być uzależnione od spełnienia szczególnych warunków, które mogą dotyczyć wykształcenia, wieku, niekaralności czy posiadania pełnej zdolności do czynności prawnych.

W niektórych przypadkach przedsiębiorca musi uzyskać zezwolenie na prowadzenie określonej działalności. Zezwoleń udzielają lub odmawiają ich udzielenia odpowiednie organy. Dotyczy to na przykład wykonywania działalności polegającej na świadczeniu usług przewozu osób czy prowadzeniu apteki.

Podobnie jak w przypadku koncesji także uzyskanie zezwolenia może być uzależnione od spełnienia określonych wymagań, takich jak – na przykład – odpowiedni wiek, wykształcenie czy przejście testów psychofizycznych.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *